Runes là gì? Hướng dẫn về giao thức token có thể thay thế dựa trên Bitcoin

Bạn đã từng nghe về Runes Protocol? Đó là sự bổ sung độc đáo cho hệ sinh thái Bitcoin nhằm mang đến góc nhìn mới về token có thể thay thế so với các giao thức như BRC-20 và Taproot Assets. Điều gì khiến mạng này trở nên khác biệt? Không giống các chuẩn token khác, hệ thống UTXO được tích hợp vào mạng Bitcoin của Runes tập trung hơn vào tính thân thiện với người dùng.

Giống như các phiên bản kỹ thuật số của tiền tệ truyền thống, Runes giúp việc tạo và quản lý token dễ dàng hơn. Nền tảng của mạng này dựa trên mô hình UTXO, cần thiết cho Bitcoin, đồng thời ghi lại việc sở hữu và giao dịch phi tập trung. Kỹ thuật này cho phép Runes lưu trữ nhiều token trong một UTXO, có khả năng giúp quy trình trở nên hiệu quả hơn so với các giao thức khác thường sử dụng kỹ thuật dựa trên địa chỉ hoặc off-chain.

Bạn phải tự nghiên cứu và không nên nhầm lẫn giữa token gốc của THORChain, RUNE, với Runes. Hãy đọc để cập nhật thêm thông tin.

Tóm tắt

• Runes Protocol là giao thức token có thể thay thế dựa trên UTXO cho blockchain Bitcoin. Hệ thống tập trung vào hiệu quả, các tính năng nâng cao và sự tham gia của cộng đồng và được tính toán thời gian để trùng khớp với Bitcoin halving.

• Runes cung cấp một giải pháp thay thế các mô hình truyền thống như BRC-20 và ORC-20.

• Với mô hình UTXO, Runes đơn giản hóa việc tạo và quản lý token, mang lại cách tiếp cận hợp lý hơn so với giao thức off-chain hoặc dựa trên địa chỉ.

• Runes tích hợp liền mạch với kiến trúc của Bitcoin, giúp giảm sự phình to của blockchain và cải thiện khả năng mở rộng.

• Runes đặt ra tiêu chuẩn mới cho các giao thức token Bitcoin, cung cấp một hệ thống thân thiện với người dùng giúp giảm thiểu việc tạo ra các UTXO "rác".

• Nhiều người cho rằng Runes ít phức tạp hơn. Cấu trúc tiết kiệm dữ liệu có thể thu hút các nhà phát triển và thúc đẩy đổi mới trong cộng đồng Bitcoin.

Runes Protocol trong Bitcoin là gì?

Runes Protocol là sự bổ sung cho hệ sinh thái Bitcoin, giới thiệu phương thức tiếp cận mới đối với các token có thể thay thế. Không giống với những giao thức truyền thống hơn như BRC-20, Taproot Assets, RGB, Counterparty, và Omni Layer, Runes có mô hình riêng biệt dựa trên UTXO (Đầu ra giao dịch chưa được sử dụng). Tính năng độc đáo này khiến Runes trở nên nổi bật trên mạng Bitcoin.

Runes Protocol nhằm giúp việc tạo và giám sát token có thể hoán đổi trên blockchain Bitcoin trở nên dễ dàng hơn. Các token này là tài sản kỹ thuật số trong đó mọi đơn vị đều không thể phân biệt và có thể giao dịch, giống như các loại tiền truyền thống.

Mô hình UTXO được Runes sử dụng là khái niệm cốt lõi trong Bitcoin, thể hiện số tiền kỹ thuật số mà một người có thể chi tiêu. Mô hình này đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi quyền sở hữu và giao dịch phi tập trung trên mạng Bitcoin.

Runes Protocol nổi bật vì có thể lưu trữ bất kỳ số lượng runes nào trong một UTXO duy nhất. Điều này khác biệt so với các giao thức token thông thường, vốn thường sử dụng phương pháp dựa trên địa chỉ hoặc off-chain, dẫn đến những hạn chế nhất định. Đối với nhiều người dùng trong mạng Bitcoin, cách tiếp cận dựa trên UTXO được Runes áp dụng sẽ mang lại trải nghiệm mượt mà hơn và tích hợp hơn.

Trong khi đó, việc tích hợp Runes Protocol vào Bitcoin giúp tăng cường khả năng của blockchain, cung cấp các lộ trình quản lý và phát hành tài sản mới. Sự mở rộng này là một bước tiến về kỹ thuật và là một bước hướng tới việc áp dụng và sử dụng Bitcoin rộng rãi hơn cho nhiều ứng dụng khác nhau, không chỉ giới hạn trong việc giao dịch tiền tệ. Hệ thống token có thể thay thế độc đáo dựa trên UTXO của giao thức này cung cấp một phương tiện linh hoạt và hiệu quả để xử lý tài sản kỹ thuật số, thiết lập một tiêu chuẩn mới cho các giao thức token.

Ai đã phát triển Runes Protocol và lý do cho bước tiến này là gì?

Runes Protocol được phát triển bới Casey Rodarmor, người nổi tiếng với việc tạo ra Ordinal . Sự mạo hiểm của Rodarmor vào các token có thể thay thế thông qua Runes được cho là do mong muốn nâng cao khả năng của Bitcoin trong khi giải quyết các thách thức hiện có trong giao thức token hóa.

Ban đầu,Rodarmor nghi ngờ nhu cầu về một giao thức token có thể thay thế mới cho Bitcoin, trong đó nhận ra các hoạt động gian lận đôi khi xảy ra trong không gian token có thể thay thế. Mặc dù biết rằng những đồng coin như vậy có thể vẫn tồn tại trong một thời gian dài, giống như các sòng bạc, ông xác định cơ hội tác động đến mạng Bitcoin.

Ý tưởng đứng sau Runes là thiết kế một giao thức để thu phí giao dịch, thu hút các nhà phát triển và thu hút người dùng đến với Bitcoin. Một phần chính của kế hoạch này là tạo ra một giao thức có dấu ấn on-chain thấp và thúc đẩy kiểm soát có trách nhiệm đối với UTXO. Điều này về mặt lý thuyết có thể giúp giải quyết các thách thức do các giao thức như BRC-20 gây ra như tích lũy UTXO.

Runes tập trung vào ba điểm quan trọng trong khi được thiết kế: độ phức tạp, trải nghiệm người dùng và mô hình trạng thái. Mục tiêu là tạo ra một giao thức đơn giản và thuận tiện hơn so với các giao thức khác. Runes tận dụng lợi thế của hệ thống dựa trên UTXO, phù hợp với cấu trúc của Bitcoin. Đồng thời, Runes cũng tránh tạo ra các UTXO không cần thiết. Những biện pháp này cho phép thực hiện trong quy trình đơn giản hơn mà không cần chạy máy chủ.

Runes được hình thành với mục tiêu là một quy trình token hoán đổi đơn giản, dựa trên UTXO, nhằm mang lại trải nghiệm người dùng tích cực trên nền tảng Bitcoin. Sự đơn giản, không phụ thuộc vào dữ liệu off-chain, thiếu token gốc và khả năng tương thích với mô hình UTXO đã tạo nên sự khác biệt của Bitcoin với các giao thức khác như BRC-20, RGB, Counterparty, Omni Layer, và Taproot Assets. Một số người cho rằng các lựa chọn thay thế này phức tạp hơn, không phải dựa trên UTXO hoặc phụ thuộc vào dữ liệu off-chain.

Triết lý thiết kế này nhằm mục đích thu hút người dùng và nhà phát triển đến với Bitcoin, có khả năng dẫn đến việc áp dụng Bitcoin rộng rãi hơn. Tuy nhiên, Rodarmor vẫn nhận thức được những cạm bẫy và thách thức khi đưa ra các giao thức mới trong cộng đồng Bitcoin.

Runes có gì khác so với các tiêu chuẩn khác của token Bitcoin?

Runes Protocol trong Bitcoin thể hiện sự thay đổi đáng kể so với các giao thức token Bitcoin truyền thống như BRC-20, ORC-20 và Stamps.

Runes vs BRC-20

• Runes: Sử dụng mô hình dựa trên UTXO, giảm thiểu các UTXO "rác" và token hóa dễ dàng.

• BRC-20: BRC-20 được coi là phức tạp hơn, yêu cầu đúc một NFT trước khi tạo token, gây tắc nghẽn mạng do UTXO "không ổn định" quá mức.

Runes vs ORC-20

• Runes: Cung cấp một giao thức token có thể thay thế đơn giản và hiệu quả hơn, được thiết kế để phù hợp liền mạch với hệ sinh thái Bitcoin.

• ORC-20: Ra đời nhằm giải quyết các vấn đề về hiệu quả của BRC-20, mong muốn khắc phục những hạn chế như hệ thống đặt tên hạn chế và thiếu các hệ thống chống chi tiêu trùng mạnh mẽ.

Runes so với các giao thức khác (Taproot Assets, Counterparty)

• Runes: Điểm khác biệt của Runes so với Counterparty là không yêu cầu dữ liệu off-chain hoặc token gốc. Counterparty cũng không phải là giao thức dựa trên UTXO.

• Các giao thức khác: Thường dựa vào các khung phức tạp hoặc cần thêm các yếu tố như token gốc hoặc quản lý dữ liệu off-chain.

Đặc tính kỹ thuật của Runes là gì?

Hãy khám phá các đặc tính kỹ thuật của giao thức Rune trong Bitcoin, giao thức này có thể cải thiện trải nghiệm người dùng và có khả năng thay đổi cách thức phát hành tài sản trên mạng Bitcoin.

• Cấu trúc dựa trên UTXO: Runes có nguồn gốc từ mô hình UTXO của Bitcoin. Cách tiếp cận này giúp giảm thiểu các UTXO " rác", giúp giảm “dấu chân” on-chain.

• Quản lý token đơn giản: Rune khác với các giao thức khác đưa dữ liệu bổ sung vào mỗi giao dịch (như Ordinals và Stamps), gây ra các vấn đề về hiệu suất và khả năng mở rộng blockchain.

• Thiết kế giao thức thân thiện với người dùng: Runes rất đơn giản, có thể khuyến khích sự tham gia của nhà phát triển rộng rãi hơn và thúc đẩy đổi mới trong cộng đồng Bitcoin. Điều này cũng có thể dẫn đến việc áp dụng rộng rãi hơn, loại bỏ nhu cầu xử lý token gốc hoặc xử lý các phức tạp off-chain.

• Phân bổ và chuyển số dư linh hoạt: Các giao dịch OP_RETURN và các lần đẩy dữ liệu bổ sung cho phép phân bổ và chuyển số dư Rune một cách linh hoạt. Các tin nhắn giao thức không hợp lệ trong Runes sẽ bị "đốt" (xóa khỏi nguồn cung), giúp bảo vệ các bản nâng cấp tương lai.

Đối với nhiều người, giao thức Runes cung cấp cách thức đơn giản hơn để quản lý token thay thế được trên blockchain Bitcoin. Được thiết kế để giảm thiểu đầu ra dư thừa, giúp quản lý token dễ dàng hơn và cải thiện trải nghiệm người dùng Bitcoin.

Vấn đề đáng quan tâm là Runes có thể tác động đến khả năng mở rộng và tình trạng blockchain bloat (sự phình to của blockchain/nghẽn mạng blockchain) của Bitcoin như thế nào?

Runes Protocol có khả năng ảnh hưởng đến khả năng mở rộng và kích thước blockchain của Bitcoin, đồng thời cung cấp cho Bitfinity EVM khả năng sử dụng hợp đồng thông minh.

Khả năng mở rộng và blockchain bloat

• Tăng khả năng mở rộng: Phương pháp token hóa độc đáo của giao thức này khác với các giải pháp hiện có và có thể làm giảm vấn đề của tình trạng blockchain bloat.

• Giảm tình trạng blockchain bloat: Giao thức này sử dụng phương pháp tiếp cận dựa trên UTXO để quản lý số dư token, không giống như BRC-20, dựa trên địa chỉ và giảm tình trạng blockchain bloat.

Phương pháp tiếp cận kỹ thuật

• Phát hành token: Runes bắt đầu bằng một giao dịch phát hành xác định biểu tượng, lượng cung và số thập phân của token. Nguồn cung được liên kết với một UTXO cụ thể và sau các lần chuyển tiền sẽ chia UTXO này thành các UTXO mới.

• Lưu trữ dữ liệu: Runes sử dụng chức năng OP_RETURN để lưu trữ dữ liệu trái ngược với giao thức Ordinals, sử dụng phần chứng kiến của giao dịch.

Tích hợp với Bitfinity EVM

• Mở rộng hợp đồng thông minh: Sự kết hợp giữa Runes và Bitfinity EVM, công nghệ layer 2 cho Bitcoin, có thể cải thiện khả năng của các hợp đồng thông minh trên mạng Bitcoin.

• Quyền lợi dành cho nhà phát triển và người dùng: Sự tích hợp này sẽ cung cấp một môi trường có thể mở rộng, tương thích với Ethereum cho lập trình Solidity, đồng thời tận dụng tính thanh khoản của Bitcoin.

Những thách thức và tranh cãi nào xoay quanh việc áp dụng Runes?

Runes Protocol trong cộng đồng Bitcoin đã gặp phải một số trở ngại, từ các vấn đề kỹ thuật đến việc phê duyệt của cộng đồng và các giao thức cạnh tranh.

Nhiều nhà bình luận tin rằng vấn đề chính của giao thức Runes là thiếu một tiêu chuẩn thống nhất. Điều này dẫn đến tình trạng phân mảnh và nhiều hướng phát triển khác nhau với sự xuất hiện của Runestone và PIPE. Sự thiếu hụt một tiêu chuẩn đã đặt có thể dẫn đến những khó khăn với cơ sở hạ tầng, đặc biệt là với quá trình lập chỉ mục Runes. Thách thức này được tăng lên do nhu cầu về tính nhất quán cao hơn.

Runes sử dụng mô hình UTXO, tiềm năng tương thích với Lightning Network, khác biệt với mô hình dựa trên tài khoản truyền thống của BRC-20. Runes hướng đến hiệu quả hơn với lưu trữ dữ liệu và dấu chân on-chain và lưu trữ dữ liệu. Tuy nhiên, BRC-20 đã có sẵn cơ sở hạ tầng vững chắc và được chấp nhận rộng rãi hơn, đặc biệt là ở Châu Á.

Thuyết phục cộng đồng tham gia và chấp nhận Runes là một trở ngại lớn. BRC-20, mặc dù ra đời sớm hơn Runes, đã gây ra sự chia rẽ trong cộng đồng Bitcoin khi mới được phát hành. Dù có tiềm năng đầy hứa hẹn, Runes cũng gặp phải sự hoài nghi ban đầu từ cộng đồng. Việc ra mắt Runes không tập trung vào cộng đồng càng làm tăng thêm thách thức, mặc dù các sáng kiến ​​như Trac Systems$PIPE cho thấy tiềm năng giải quyết vấn đề này.

Trong tương lai, cuộc đối thoại xoay quanh Runes và BRC-20 tượng trưng cho bản chất đang phát triển của không gian token có thể thay thế của Bitcoin. Có khả năng rằng những đặc điểm tốt nhất của cả hai giao thức có thể dẫn đến một tiêu chuẩn hiệu quả và hiệu quả cho cộng đồng.

Tuy nhiên, vẫn chưa xác định được liệu Rune có thể khớp với khán giả và sự tương tác của BRC-20 hay không và nhu cầu của thị trường về việc chọn một tiêu chuẩn sẽ làm phức tạp hơn nữa triển vọng của các giao thức này.

Runes có gì mới?

Trong bài viết Protos gần đây, Casey Rodarmor có thái độ thiếu thiện chí và bi quan về các token có thể thay thế.

"Token có thể thay thế 99,9% là lừa đảo hoặc meme. Tuy nhiên, chúng có vẻ sẽ không biến mất trong tương lai gần."

Cụ thể, ông tạo ra Runes vì không hài lòng với các phiên bản token có thể thay thế không chính thức trên Bitcoin, chẳng hạn như BRC-20. Rodarmor tin rằng các giao thức không phải Ripple cho các token có thể thay thế, chẳng hạn như BRC-20, có chất lượng thấp hơn.

Theo ông, Runes sẽ hiệu quả hơn BRC-20 vì một trong số các lý do là giảm thiểu số lượng giao dịch đúc on-chain. Ví dụ: token BRC-20 ORDI đã có hàng nghìn giao dịch đúc sau khi phát hành. Bằng cách sử dụng các phương pháp thay thế, Runes Protocol của Rodarmor sẽ kết hợp các giao dịch đúc, từ đó giảm tác động on-chain của Runes. Tương tự, Ordinals cũng sử dụng các kỹ thuật nâng cao để hợp nhất dữ liệu và giảm thiểu sự hiện diện on-chain của chúng.

Airdrop Runestone

Airdrop Runestone, một thành phần của dự án Bitcoin Ordinals, đại diện cho mong muốn vững chắc của cộng đồng nhằm tạo ra tác động lâu dài và kết nối với các thế hệ tương lai. Việc phân phối 112.383 Runestones vào ví Bitcoin là một cam kết quan trọng nhằm công nhận những người ủng hộ sớm nhất của phong trào Ordinals, đặc biệt là những người tích cực tham gia vào năm đầu tiên.

Để đủ điều kiện tham gia airdrop, người tham gia phải có tối thiểu ba lượt inscription, ngoại trừ các định dạng tệp cụ thể không được bao gồm. Dự án nhấn mạnh tính cộng tác và tự nguyện của sáng kiến, không có một phần nào được phân bổ cho nhóm phát triển hoặc nhà đầu tư.

RSIC premining

Metaprotocol của RSIC kết hợp cả Ordinals và khai thác thanh khoản, cung cấp bộ sưu tập 21.000 NFT Bitcoin hiển thị các ký hiệu runic. Gần 90% số NFT này được phân phối thông qua airdrop đến các địa chỉ ví Ordinals đang hoạt động đã chọn. Sau khi ra mắt Runes Protocol, những bản khắc RSIC này có khả năng tạo ra các token "runes", mặc dù chúng chưa được Rodarmor chính thức ra mắt.

Uncommon.goods & Rune mã hóa cứng của Casey #0

Mô tả xoay quanh Runes và các dự án liên quan như Runestone và RSIC premining liên quan đến:

• Tích hợp sâu sắc kiến trúc của Bitcoin.

• Nhấn mạnh khả năng tương tác.

• Cải thiện việc quản lý UTXO.

• Trải nghiệm người dùng đơn giản hơn.

Mặc dù các nguồn tin không trực tiếp đề cập đến việc Casey tạo ra một Rune #0 được mã hóa cứng hoặc dự án Uncommon.goods, chúng vẫn gợi ý rằng ông chủ yếu quan tâm đến việc triển khai những đổi mới này bằng cách sử dụng mô hình UTXO của Bitcoin.

Quỹ thanh khoản Runes

Sora Ventures, tập trung vào hệ sinh thái Bitcoin, đã huy động được 3 triệu USD cho quỹ Quỹ thanh khoản Runes để hỗ trợ các tài sản thanh khoản của Runes Protocol. Quỹ này đã thu hút đầu tư từ các tổ chức đáng chú ý như Bankless Ventures, SpaceshipDAO, BTC Inc. Bitcoin Magazine và Serafund.

Lời kết

Casey Rodarmor, người tạo ra giao thức Ordinals, đã thêm một vị thế mới cho các token có thể thay thế trong thế giới Bitcoin khi giới thiệu Runes Protocol. Sử dụng mô hình dựa trên UTXO, LPoS nổi bật so với các giao thức token Bitcoin tương tự khác như BRC-20, ORC-20 và Stamps.

Runes hướng tới việc giúp việc tạo và quản lý token có thể hoán đổi trên blockchain Bitcoin trở nên đơn giản và tốt hơn. Thiết kế của ADA tập trung vào việc giảm độ phức tạp và dấu ấn của chuỗi, đồng thời loại bỏ nhu cầu tạo UTXO không cần thiết. Không giống như giao thức BRC-20 có thể làm cơ sở cho mạng, Runes cung cấp một hệ thống đồng bộ thống nhất và hiệu quả hơn hoạt động trong mạng Bitcoin.

Runes nổi bật từ các giao thức khác vì không yêu cầu bất kỳ dữ liệu off-chain hoặc token riêng. Việc hợp nhất với Bitcoin có thể mang lại khả năng áp dụng cao hơn và cơ hội quản lý tài sản mới. Tuy nhiên, điều này có thể gặp khó khăn như giành được sự chấp thuận của cộng đồng và cạnh tranh với các giao thức lâu dài như BRC-20.