Ví Giấy (Paper Wallets) Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?
Khi nói đến việc lưu trữ tiền điện tử một cách an toàn, người ta thường khuyên nhau nên rút tiền từ sàn giao dịch về ví cá nhân vì ngành công nghiệp tiền điện tử có một câu nói nổi tiếng “not your keys, not your coins” (tạm dịch là “không phải chìa khóa của bạn, không phải tiền của bạn”). Có rất nhiều loại ví lưu trữ tiền điện tử cho bạn lựa chọn như ví nóng hoặc ví lạnh - còn được gọi là ví lưu trữ ngoại tuyến.
Ví giấy (paper wallet) là một ví dụ điển hình của ví ngoại tuyến. Bài viết này sẽ giải thích ví giấy là gì, ưu điểm và nhược điểm của ví giấy cũng như cách tạo ví giấy. Ngoài ra, chúng tôi cũng sẽ đề xuất một số phương pháp cải thiện tính bảo mật cho ví giấy của bạn.
Ví giấy là gì?
Ví giấy là một mảnh giấy đóng vai trò là ví tiền điện tử của bạn. Có thể coi đây là một kho lạnh non-custodial, nghĩa là không kết nối internet. “Non-custodial" có nghĩa là hoàn toàn nằm trong sự quản lý của bạn và không ai khác có thể kiểm soát được.
Nói một cách đơn giản, đó là một bản in vật lý chứa thông tin chi tiết về địa chỉ ví của bạn, chứa private key và public key của bạn. Cả hai loại khóa đều cần thiết trong việc thực hiện các giao dịch tiền điện tử và cung cấp chữ ký số của bạn. Tuy nhiên, trong khi các public key có thể được sử dụng công khai, các private key chỉ dành riêng cho bạn và chỉ bạn được biết. Ví giấy chứa hai chuỗi ký tự chữ và số và hai mã QR được tạo ngẫu nhiên thông qua một trình tạo khóa.
Các giao dịch tiền điện tử thường liên quan đến mã hóa (encryption) và giải mã (decryption) được thực hiện thông qua khóa mật mã (cryptographic key). Để truy cập các khóa này, các nhà giao dịch cần có các ví tiền điện tử cho phép họ giao dịch và giám sát tài sản của mình. Với ví giấy, các nhà giao dịch có thể truy cập các khóa này mà không cần internet.
Ví giấy đặc biệt phổ biến trong giai đoạn 2010 - 2016 vì chúng được coi là một công cụ hoàn hảo để giữ an toàn cho tiền điện tử của mọi người. Hồi đó, các sàn giao dịch tiền điện tử lớn đều có trình tạo ví giấy của riêng họ, cho phép người dùng in ví giấy trực tiếp từ tài khoản. Việc này tương đối đơn giản và được coi là rất an toàn. Tuy nhiên, khi các loại ví tiện lợi hơn xuất hiện, ví giấy đã mất đi sự phổ biến.
Lợi ích của việc sử dụng ví giấy
Mặc dù ví giấy không còn phổ biến như trước, đây vẫn là một cách hay để lưu trữ tài sản kỹ thuật số. Trên thực tế, ví giấy được coi là một trong những cách an toàn nhất để lưu trữ tiền điện tử. Dưới đây là danh sách một số lợi ích khiến ví giấy đáng được xem xét ngay cả trong bối cảnh ngày nay.
Kho lạnh
Ví giấy là một loại kho lạnh, hay còn gọi là lưu trữ ngoại tuyến. Điều này có nghĩa là chúng không được kết nối liên tục với internet giống như các ví nóng. Do đó, chúng không thể bị hack, vậy nên bất kỳ loại tiền điện tử nào bạn lưu trữ trong ví giấy đều được đảm bảo an toàn. Nguy cơ mất tiền duy nhất của bạn là khi ai đó lấy được ví giấy.
Dễ tạo
Không giống như các loại lưu trữ ngoại tuyến khác — chẳng hạn như ví phần cứng — ví giấy rất dễ tạo. Tất cả những gì bạn cần làm là sử dụng trình tạo ví giấy, còn được gọi là trình tạo khóa ví, để tạo khóa, in nó trên một tờ giấy có mã QR. Thế là xong.
Rẻ
Trong khi ví phần cứng cần phải mua thì ví giấy hoàn toàn miễn phí. Tất cả những gì bạn cần làm là in chúng ra một tờ giấy. Bạn thậm chí không cần phải làm điều đó nếu bạn không muốn. Thay vào đó, bạn có thể chỉ cần sử dụng bút và giấy để tạo ví.
Các vấn đề khi sử dụng ví giấy
Ví giấy là một giải pháp ví lạnh tuyệt vời để thay thế cho ví phần cứng, nhưng nó cũng không phải là không có vấn đề của riêng nó. Mặc dù không có vấn đề nào trong số những vấn đề ấy quá nghiêm trọng, tuy nhiên, bạn vẫn nên biết về chúng nếu muốn sử dụng ví giấy.
Bảo mật thiết bị
Vấn đề đầu tiên liên quan đến thiết bị bạn đang sử dụng. Bạn nên tải trình tạo ví xuống thiết bị của mình và tạo ví ngoại tuyến. Tuy nhiên, trước khi làm như vậy, bạn nên quét máy của mình bằng phần mềm bảo mật trước. Bất kỳ phần mềm nào trên máy cũng có thể bị lỗi, chứa vi rút hoặc phần mềm độc hại. Điều này có nghĩa là thiết bị của bạn cần phải an toàn trước khi bạn tạo ví giấy.
Hãy nhớ rằng máy tính công cộng không an toàn bằng máy tính ở nhà của bạn. Vì tội phạm mạng rất phổ biến và rất tinh vi, bạn phải làm mọi thứ trong khả năng của mình để đảm bảo an toàn. Có rất nhiều chương trình được thiết kế để giám sát việc sử dụng tiền điện tử và cảnh báo tin tặc về các cơ hội đánh cắp thông tin hoặc tài sản của người dùng tiền điện tử. Do đó, thiết bị của bạn phải nhất định phải an toàn nhất có thể.
In ấn
Tất cả những ai đã từng sử dụng máy in đều biết đôi khi loại máy móc này rắc rối thế nào. Dường như luôn có điều gì đó không ổn xảy ra với chúng, từ kẹt giấy đến đốm mực và những trục trặc tương tự. Đây có thể là một vấn đề khi in ví giấy.
Một điều cần lưu ý nữa là chất lượng giấy và mực in cũng rất quan trọng. Bạn không thể để mất key, nếu không bạn sẽ mất tất cả coin. Nếu mực mờ dần theo thời gian hoặc giấy bị hỏng, bạn sẽ không thể truy cập vào tiền điện tử của mình.
Lưu trữ
Tạo ví giấy và lưu trữ tiền trong ví giấy thì dễ, nhưng lưu trữ ví giấy thì khó. Ví giấy chủ yếu được sử dụng để lưu trữ tiền điện tử mà bạn mua như một khoản đầu tư dài hạn. Điều này có nghĩa là bạn sẽ không sử dụng số tiền đó thường xuyên. Vì vậy, để ví và số tiền được an toàn, bạn cần cất giữ ví cẩn thận.
Ví giấy phải ở một nơi không thể bị nguy hiểm bởi lửa, nước. Bạn buộc phải giữ ví an toàn. Nếu ví bị hỏng, phai màu hoặc không thể đọc được, tiền của bạn sẽ bị mất vĩnh viễn.
Ví giấy có an toàn không?
Nhìn chung, ví giấy là một trong những cách an toàn nhất để lưu trữ tiền điện tử, với điều kiện ví được giữ an toàn. Tuy nhiên, do các giải pháp tiện lợi hơn đã ra đời, người ta không khuyến khích nhau sử dụng ví giấy nữa, đặc biệt là nếu bạn có ý định lưu trữ số lượng lớn tài sản kỹ thuật số.
Ví phần cứng như Ledger cũng mang lại sự an toàn trong việc giữ ví của bạn ngoại tuyến, nhưng theo cách thuận tiện hơn nhiều. Bạn có thể cắm ví phần cứng này vào PC khi cần chuyển tiền vào hoặc ra và rút ra sau khi hoàn thành.
Cách tạo ra ví giấy?
Việc tạo ví giấy rất đơn giản. Cho dù bạn muốn thực sự sử dụng ví giấy hay chỉ muốn thử loại ví này, bạn chỉ cần:
Vào BitAddress, đây là phần mềm nguồn mở hoạt động như một trình tạo ví giấy.
Nhập văn bản ngẫu nhiên để tạo private key hoặc di chuyển chuột xung quanh cho đến khi trình tạo đạt 100%.
Khi hoàn tất, chọn “Ví giấy” và in kết quả. Sau đó, bạn có thể lưu trữ tiền của mình thông qua địa chỉ công khai ở bên trái.
Bạn cũng có thể thêm cụm mật khẩu để thêm mã hóa vào ví để tăng tính bảo mật bằng cách chọn ô BIP38.
Đó là tất cả những gì bạn cần làm để tạo ví giấy. Như bạn có thể thấy, việc gửi tiền của bạn vào ví giấy chỉ mất 30 giây và chỉ cần một giao dịch.
Cách cải thiện tính bảo mật cho ví giấy
Trong bài viết này, chúng tôi đã nhấn mạnh nhiều lần rằng bảo quản ví giấy an toàn và bảo mật là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số đề xuất của chúng tôi về các phương pháp để giữ ví của bạn an toàn nhất có thể:
Ép ví giấy để ví không bị rách hoặc phai màu
Lưu trữ ví giấy bên trong két an toàn mà chỉ bạn mới có thể truy cập
Sử dụng các thiết bị như Crptosteel — vỏ kim loại chống lại hầu hết các yếu tố gây hại
Đây là những gì bạn có thể làm để bảo vệ một tờ giấy có thông tin quan trọng như vậy. Hầu hết người dùng tiền điện tử tin rằng ví giấy không đáng sử dụng, nhưng hãy nhớ rằng, việc lưu trữ tiền của bạn ở đâu luôn là quyết định của bạn.
Có nên sử dụng ví giấy không?
Ví giấy từng là một cách lưu trữ tiền điện tử rất phổ biến, tuy nhiên, ngày nay chúng được coi là lỗi thời và không thực tế như các giải pháp khác. Hầu hết các ví phần cứng đã thay thế ví giấy vì chúng bền hơn và có khả năng chống chịu tốt hơn. Nhược điểm duy nhất của ví phần cứng so với ví giấy là chúng đắt hơn rất nhiều. Như đã nói, ví giấy rất rẻ, cùng với mức độ bảo mật mà ví giấy mang lại, ví giấy thực sự vẫn đáng để sử dụng.
Ví giấy dễ tạo, nhưng lại dễ bị hư hỏng. Đây là lý do tại sao hầu hết các nhà đầu tư không chọn sử dụng ví giấy.
Câu hỏi thường gặp
Ví giấy trong tiền điện tử là gì?
Ví giấy là ví tiền điện tử bao gồm private key và public key được in trên một tờ giấy. Sau khi được tạo và in, thông tin này không tồn tại ở bất kỳ nơi nào khác. Điều này khiến cho ví giấy là lựa chọn khá an toàn để lưu trữ tiền điện tử.
Có thể lưu trữ bất kỳ loại tiền điện tử nào trong ví giấy không?
Không, không phải tất cả các loại tiền điện tử đều có thể được lưu trữ trong ví giấy. Để lưu trữ tiền trong ví giấy, bạn phải sử dụng tiền điện tử có blockchain hỗ trợ định dạng ví giấy. Các loại tiền điện tử như XRP, Stellar hoặc Cardano không tương thích với ví giấy.
Cách truy cập ví giấy?
Để truy cập tiền điện tử được lưu trữ trong ví giấy, bạn cần nhập private key của ví giấy vào ví kỹ thuật số tương thích. Lưu ý rằng ví giấy không còn được coi là an toàn sau khi thực hiện việc này. Bạn nên vứt bỏ ví giấy đã sử dụng và tạo một cái mới nếu bạn muốn tiếp tục sử dụng ví giấy.
Sự khác biệt giữa ví lạnh và ví giấy là gì?
Mặc dù cả hai đều được sử dụng để lưu trữ tiền điện tử ngoại tuyến, nhưng có một vài điểm khác nhau giữa ví lạnh và ví giấy. Ví lạnh có dạng vật lý, chúng dễ sử dụng hơn và tương thích với hầu hết các loại tiền điện tử. Tuy nhiên, cả hai đều có tính bảo mật cao, nhưng ví lạnh sẽ tốn tiền hơn và ví giấy dễ bị hỏng hơn.
Ví giấy có miễn phí không?
Có, bạn có thể tạo ví giấy hoàn toàn miễn phí. Tất cả những gì cần thiết là tạo private key và public key cho địa chỉ ví của bạn để sử dụng làm chữ ký số khi ký giao dịch.
Ví giấy có phải một ý tưởng hay?
Ví giấy từng rất phổ biến do tính an toàn. Tuy nhiên, ngày nay, đã có những lựa chọn thay thế tốt hơn. Ví giấy trở nên lép vế do tính dễ hư hỏng, nghĩa là bạn có thể dễ dàng bị mất vĩnh viễn tài sản kỹ thuật số của mình.
