Kaynakları borç alma ve borç verme fikri, binlerce yıldır varlığını sürdürmektedir ve artık finans endüstrisinin ayrılmaz bir bileşeni hâline gelmiştir. Ancak borç alanlar ve borç verenleri eşleştirme süreci her zaman kolay değildi. Bu görevi, geleneksel olarak, bankalar gibi önde gelen kurumlar üstleniyordu.
Compound Finance, geleneksel borç verme ve alma işlemlerinde hem temel kavramları koruyan hem de önemli iyileştirmeler sunan merkeziyetsiz finans (DeFi) protokollerinden biridir. Bu makalenin sonunda, Compound Finance’in ne olduğunu ve borç verme ve borç alma işlemlerini nasıl iyileştirdiğini öğreneceksiniz.
Compound Finance Nedir?
Compound Finance, borç verenlerin kripto varlıklarından getiri kazanmalarını sağlayan, yetki gerektirmeyen bir DeFi borç verme protokolüdür. Yatırılan varlıklar, likidite havuzları olarak bilinen akıllı sözleşmelerde tutulur ve getiri oranları arz ve talebe göre algoritmik olarak ayarlanır.
Protokol, getiri oranlarının hesaplanmasını ve kredilerin verilmesini otomatik hâle getirerek aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldıran akıllı sözleşmeler üzerine kuruludur. Compound Finance, en temel düzeyde, borç verenlerin üçüncü taraf müdahalesi olmadan borçlularla buluştuğu açık bir piyasa görevi görür.
Compound’un Kurucuları ve Geçmişi
Compound Finance, 2018 yılında Robert Leshner ve Geoffrey Hayes tarafından ortaklaşa kuruldu. Leshner ve Hayes, organizasyona başlamadan önce Amerika merkezli bir yemek dağıtım hizmeti olan Postmate’de yönetici pozisyonlarında çalışıyordu. Kurucu ortaklar şu anda Compound protokolünü geliştirmekten sorumlu şirket olan Compound Labs, Inc.’de yönetici görevlerinde bulunuyor. Şu anda Leshner, Compounds Labs’ın CEO’su olarak ve Hayes de şirketin CTO’su olarak hizmet veriyor.
Compound Labs, merkeziyetsiz yönetişim mekanizmasının sunulmasının ardından 2020’de Compound protokolünün kontrolünü topluluğa bıraktı. Yönetişim mekanizmasının gelişi, COMP tokenlerinin piyasaya sürülmesiyle aynı tarihlere denk geldi. Compound ekosistemi merkeziyetsiz bir yönetişim mekanizması kurduğundan, geliştirme ekibi yalnızca COMP sahipleri tarafından benimsenen gelişim önerilerine dayalı yükseltmeler uygulayabiliyor.
Compound Finance Nasıl Çalışır?
Basitçe anlatmak gerekirse, Compound Finance, kripto varlıkları olan kullanıcıların borç veren olarak para yatırmalarına ve borç alanların da kredi çekmelerine olanak tanır. Compound protokolü, borç verenler tarafından sağlanan varlıkları desteklenen her bir kripto para birimi için likidite havuzlarında birleştiren akıllı sözleşmelerle oluşturulmuştur. Protokolde, borç alanlar, doğrudan borç verenlerden değil, bu likidite havuzlarının herhangi birinden varlık alabilirler.
Compound, internete erişimi olan herkesin platform üzerinden borç vermesine veya borç almasına olanak tanıyan, izin gerektirmeyen bir protokoldür. Ayrıca, Compound protokolü, geleneksel kredi alma işlemlerin çoğunu atlar. Kullanıcıların tek ihtiyacı olan şey, kripto varlıklar ve OKX Web3 Cüzdan, MetaMask, WalletConnect, Tally Ho (tally.cash) veya Ledger dâhil olmak üzere Compound’un entegre Web3 cüzdanlarından biridir.
Compound, borç verenlerin likidite havuzlarına yatırdıkları varlıkları yönetmek için akıllı sözleşmeler kullanır. Likidite havuzundaki her varlığın fiyatı, çeşitli borsalardan kripto fiyat verilerini alan Chainlink (LINK) uzmanlarını temel alan bir sistem olan Open Price Feed kullanılarak Compound protokolüne aktarılır.
Compound protokolü, piyasadaki likiditeye dayalı olarak her varlığın getiri oranına karar vermek için kripto varlıkların değişen arz ve talebini takip etmek için algoritmalar kullanır. Belirli bir kripto için borç alma talebi ne kadar yüksek olursa, getiri oranı da o kadar yüksek olacaktır.
Compound Finance’te Kripto Borç Verme
Compound Finance’te kripto borç verme veya varlıklarınızı bir likidite havuzuna kilitleme işlemine “sağlama” (supplying) denir. Kripto varlığınızı Compound protokolünde kilitlemek, paranızı bir birikim hesabına yatırmaya benzer. Ancak, banka hesabı yerine kriptonuz Compound cüzdanına gönderilir.
Borç verenler likidite havuzlarına varlık sağladıkça, varlıkları geçici olarak 1:1 oranında cToken’lere (Compound tarafından çıkarılan Ethereum tabanlı ERC-20 tokeni) dönüştürülür. Borç verenlere verilen cToken’lerin değeri, likidite havuzuna sağladıkları varlığın değerini temsil eder.
Borç verenler, dayanak varlıkları için cToken’leri istedikleri zaman paraya çevirebilirler. Compound ayrıca, borç verenlerin cToken’leri diğer desteklenen kripto varlıkları ile takas etmelerini sağlar. Borç verenlerin sağladıkları varlıklar için alacakları getiri de cToken olarak ödenir ve bu tokenler, sağladıkları varlığa göre kur oranında paraya çevrilebilir.
Compound Finance’te Kripto Borç Verme
Compound protokolünde kredi almak için, borçluların kredilerini karşılamak için önce varlık (teminat) yatırmaları gerekir. Compound protokolü, likidite havuzlarından alınan kredilerin fazladan teminatlandırılmasını sağlar.
Borçlular, teminatlarını yatırdıktan sonra, Compound likidite havuzlarından kredi almaları için gerekli olan cToken biçiminde “borç alma gücü” alırlar. Borç alma gücü, bir borçlunun herhangi bir zamanda bir havuzdan alabileceği kredinin boyutunu belirler. Bu, likidite havuzlarının güvenliğini korur, çünkü borçlular, krediyi geri ödememeleri hâlinde zarar eden tek taraftır.
Compound Finance’teki Getiri Oranları
Compound protokolü, borç verenleri başlangıçta yatırdıkları temel varlıklar yerine yerel cToken’ler ile ödüllendirir. Bu ödüller iki faktöre bağlıdır: borç verenin cüzdanında bulunan cToken sayısı ve o varlığın kullanılabilir arzına bağlı olan dalgalı getiri oranı.
Compound protokolünün Open Price Feed sözleşmesi, canlı kur oranlarını kullanarak desteklenen varlıkların getiri oranını toplar. Belirli bir token ne kadar çok likiditeye sahip olursa üretilen getiri oranı o kadar düşük olur. Compound protokolündeki algoritmik getiri oranları %15’e kadar çıkabilir.
Compound Finance, kullanıcılarından protokolden para yatırmaları veya çekmeleri için ücret almaz. Ancak kullanıcılar, protokolde bir krediyi mint ettiklerinde, borç aldıklarında, likide ettiklerinde, transfer ettiklerinde, geri ödediklerinde veya paraya çevirdiklerinde işlem ücreti ve madenci ücreti öderler.
Compound Protokolünde Getiri Toplama
Getiri toplama şu anda DeFi dünyasındaki en gözde trendlerden biridir ve çoğu kişi, Compound Finance’in bu yönteme olan ilgiyi teşvik ettiğini düşünmektedir. Haziran 2020’de, protokol, platformu kullanan borç verenleri ve borç alanları COMP token ile teşvik etmeye başlamıştır.
Compound protokolünde Getiri toplama, InstaDapp aracılığıyla gerçekleşir. Uygulama içinde, kullanıcılara COMP token cinsinden 40 kata kadar daha fazla kazanç sağlayan “$COMP Madenciliğini Maksimize Etme” adı verilen bir özellik bulunur. InstaDapp, kullanıcılara tek bir arayüzden birden fazla DeFi platformuna erişim sağlayarak bu yüksek APY’leri sunar.
COMP Token Ne Yapar?
Compound (COMP), Compound Finance’in yerel kripto para birimi olarak piyasaya sürülen ERC-20 standart tokenidir. COMP token, Compound Finance’in yönetişiminde oy kullanma hakkı verir.
Protokolün esnek yönetişimi için Compound, token sahiplerinin kendilerine veya seçtikleri başka herhangi bir adrese oy hakkı devretmelerine olanak tanır. COMP, sahiplerin protokolde gerçekleştirilecek tüm önemli değişiklikler hakkında karar vermelerine olanak tanır.
COMP token sahipleri ayrıca Compound Finance protokolünde değişiklik yapmak için tekliflerde bulunabilirler. Protokoldeki her teklifin üç günlük bir oylama süresi vardır. Bu süreden sonra, oy kullanma hakları uygulanmadan önce en az iki gün boyunca Timelock’ta kalır (kilit altına alınır). Bu kilit altına alma özelliği, tekliflerin gerekli kanaldan onay gelmeden uygulanmasını önlemek için eklenmiştir.
COMP tokenlerini satın almak için önce bir cüzdana veya bir kripto para borsasında hesaba sahip olmanız gerekir. OKX Web3 Cüzdan, COMP ve diğer kripto varlıklarının maksimum güvenliği için endüstri standardı güvenlik uygulamaları ve kimlik avı önleme kodları sunar.
COMP Token Ekonomisi
Compound’un geçmişi ve özelliklerinden bahsettikten sonra, kuruluşun COMP tokenlerin adil bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için ne yaptığına bakabiliriz.
Çoğu kripto projesi gibi Compound da yönetişim tokeni için sınırlı bir arz kullanmayı tercih etmiş ve COMP’un toplam arzını 10.000.000 ile sınırlandırmıştır. COMP tahsisinin dökümü aşağıdaki gibidir:
Compound Labs Inc.’in hissedarları 2.396.307 COMP almıştır.
Kurucu ekibe 2.226.037 COMP tahsis edilmiştir.
372.707 COMP, gelecekteki geliştirme ekibi için ayrılmıştır.
4.229.949 COMP, kullanıcı ödül mekanizmasını finanse etmek için kullanılmıştır.
775.000 COMP, topluluğun sürdürülebilir bir yönetişim sistemi sağlamanın diğer yollarını finanse etmesi için ayrılmıştır.
Bu yazının yazıldığı sırada, sekiz milyondan fazla COMP tokeni dolaşımdadır, yani coinin toplam arzının %80’inden fazlası piyasadadır.
Compound Finance’in Artıları ve Eksileri
Compound Finance protokolünün artıları ve eksileri aşağıdaki gibi sayılabilir.
Artıları
Çeşitli kazanç fırsatları: Compound, kullanıcılara farklı APY oranlarına sahip çeşitli likidite havuzları ile çeşitli kazanç fırsatları sunar. Compound Finance, kredi verenlere her 15 saniyede bir getiri öder. Bu arada, borç verenler ve borç alanlar daha fazla ödül için getiri toplama seçeneğini kullanabilirler.
Bileşik getiri: Borç verenlerin Compound’a bakmasının bir başka nedeni de bileşik getiri imkânıdır. Borç verenlerin Compound Finance’te kazandıkları getiri, bileşik getiriye bırakılarak varlıklardan daha fazla kazanç sağlanabilir.
Düşük giriş bariyeri:Ethereum blok zincirindeki birçok borç verme protokolünden farklı olarak, Compound’da borç almak veya borç vermek için minimum gereklilik yoktur. Bu, protokolü getiri kazanmak veya getiri toplamaya katılmak isteyen herkese açık hâle getirir.
Borç verme ve ödünç alma için sağlam bir platform: Compound protokolü, DeFi alanındaki en sağlam borç verme platformlarından biri olarak kabul edilir. Protokol, birkaç yüksek profilli güvenlik denetiminden geçirilmiş ve borç verme ve borç alma için sağlam bir ağ olarak kabul edilmiştir.
İşlem ücreti veya slipaj olmaması: Compound Finance’te işlem ücretleri ve slipaj olmaması, onu birçok kişi için daha cazip bir seçenek hâline geçirerek rekabette öne çıkarmaktadır.
Eksileri
Sınırlı opsiyonlar: Compound Finance, diğer DeFi borç verme protokollerine kıyasla daha az sayıda kriptoyu destekler. Compound’da desteklenen 20’den fazla kripto, rakip platformların çoğunun sunduğundan çok daha düşüktür.
Pek kullanıcı dostu olmaması: Diğer borç verme protokolleri ile karşılaştırıldığında, Compound Finance özellikle yeni kripto kullanıcıları için pek uygun değildir. Compound protokolü, yeni kripto kullanıcılarının platformda gezinmesini zorlaştıran yüksek bir öğrenme eğrisine sahiptir.
Sonuç
Compound Finance, kripto borç verme ve borç alma için önde gelen DeFi çözümlerinden biridir. Protokol, kripto sahiplerine cüzdanlarında atıl duran varlıklardan pasif kazanç elde etmek için cazip seçenekler sunar. Projenin zaman içinde test edilmiş iş konsepti ve fazladan teminatlandırma modeli, Compound protokolünün DeFi alanında uzun süre kalmasına yardımcı olmaktadır.
Diğer benzer kripto borç verme platformları hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz? Kripto borç verme sektörünün sundukları hakkında daha fazla bilgi edinmek için Maker ve Aave hakkındaki rehberlerimizi okuyabilirsiniz. Daha detaylı bir karşılaştırma için, Aave ve Compound makalemizde bu iki popüler kripto borç verme platformu arasındaki detaylı karşılaştırmaya göz atabilirsiniz.
